Retrofit betekent het upgraden of moderniseren van een bestaand systeem of installatie. Hieronder vallen machines, maar ook voertuigen en onderdelen van gebouwen. Retrofitten betekent onderdelen vervangen of nieuwe technologie toevoegen aan bestaande installaties.

Retrofitten kan op twee manieren:

De eerste methode is het vervangen van onderdelen binnen een installatie door nieuwe beter presterende componenten. Denk hierbij aan een AC ventilator vervangen voor een EC ventilator of gloei- door LED-lampen vervangen.

De tweede methode is nieuwe technologie aan bestaande apparatuur toevoegen. Denk hierbij aan slimme technologie zoals domotica. Hiermee kunnen bijvoorbeeld lampen of verwarmingsintallaties op automatische wijze in- en uitgeschakeld worden op basis van tijd, temperatuur of aanwezigheid van mensen in een ruimte.

De belangtijkste 2 doelen voor retrofitten zijn de energie-eficiëntie van bestaande installaties verbeteren en hun operationele kosten verlagen.

Als projectontwikkelaar kan u bijvoorbeeld makkelijk een onderbouwde terugverdientijd van 2-3 jaar op slimme ventilatie laten zien aan eindklanten. U presenteert met gemak een goed onderbouw verhaal met data, de klant is blij met zijn hoge ROI.

De belangrijkste 6 doelen voor retrofitten zijn:

1. Voldoen aan veranderende eisen die de overheid stelt aan bedrijven.

De overheid wil dat bedrijven hun impact op het milieu verkleinen en energie-efficiëntie verbeteren. Een retrofit helpt hierbij. Er zijn natuurlijk ook nog andere mogelijkheden om energie te besparen in bedrijfsgebouwen. Hier kunt u meer lezen over energiebesparing in bedrijfsgebouwen.

Denk aan het voldoen aan energielabel C (sinds 2023) tot het beoogde energielabel A in 2030.

2. Besparen op de energerekening door prestaties van installaties te verbeteren.

Van AC op EC ventilator overstappen? Dat bespaart bijvoorbeeld 60-70% op de kosten voor onnodig energiegebruik.

3. Verlagen van de totale Cost of Ownership

Een goed voorbeeld is de implementatie van EC-ventilatoren in installaties. Deze kunnen niet slippen en schuren, waardoor ze minder slijtagegevoelig zijn. Ook zijn ze beter aan te sturen en kunnen ze zorgen voor minder warmteontwikkeling en belasting van een systeem.

Dat betekent minder slijtage, dus minder onderhoud en reparaties, maar ook minder storingen. Stuk voor stuk zaken die een eindklant anders veel geld kosten.

4. Verduurzamen als bedrijf.

Door te retrofitten wordt de levensduur van machines verlengd. Dat is beter voor het milieu en zorgt voor lagere kosten.

5. Besparen op aanschafkosten.

Retrofit is populair omdat een bestaande installatie upgraden vaak een stuk goedkoper is dan een nieuwe installatie aanschaffen.

6. Moderniseren van installaties.

Als een organisatie groeit en meer-en-meer automatiseert, kunnen bepaalde installaties hierop achterlopen. Door slimme retroffiting kan een installatie gebruik maken van nieuwe technologie . Denk hierbij aan domotica of nieuwe sturing.

Het belangrijkste voordeel is de combinatie van lagere initiële kosten met aanzienlijke energiebesparingen.

Als eerste wordt er na het retrofitten doorlopend geld bespaard op de energierekening doordat de machine efficiënter en energiezuiniger werkt.

Het tweede voordeel is dat een installatie langer meegaat. Hierdoor zijn er geen hoge aanschafkosten voor een nieuwe installatie nodig. Ook dit bespaart veel geld.

Afhankelijk van de installatie kunnen andere voordelen bijvoorbeeld zijn; het gebruik kunnen maken van nieuwe technologie, verhogen van de productiviteit en oplossen van irritatiepunten zoals harde geluiden van een oude AC ventilator.

Als projectontwikkelaar een klant een kostenefectieve oplossing bieden? Dat was nog nooit zo makkelijk. Zeker omdat de terugverdientijd voor een retrofit bij ventilatoren of verlichting gemiddeld maar 2-3 jaar is. De besparingen leveren een klant daarna zelfs geld op.

Het belangrijkste voordeel voor engineers is dat retrofitten een veel goedkopere oplossing is om te pitchen vegeleken met volledig nieuwe installaties, terwijl de energie-efficiëntie vebetert en nieuwe technologie geïmplementeerd kan worden.

Bij elk project speelt ventilatie in installaties een grote rol. Daarom is het fijn om te weten dat zelfs in "lastige installaties" het retrofitten van ventilatoren makkelijk gaat. Financiele druk op het project? Retrofits zijn dan een goede pitch om kosten te besparen, maar de doelen rondom energie-efficiëntie alsnog te behalen.

Alle voordelen ontdeken van Retrofit? Lees hier alles over onze producten en de voordelen van Retrofit. Alle informatie overzichtelijk teruglezen in één brochure? Vraag hier de brochure over Retrofit aan!

Retrofit is relevant voor: gebouweigenaren, industriele berijven, facility managers, projectontwikkelaars en technische diensten die hun energielabel moeten of willen verbeteren.

Hieronder beschrijven we in het kort waarom een retrofit belangrijk is voor wie, let op: de uitdagingen, mogelijkheden en beste opties verschillen per situatie en installatie.

1. Waarom retrofit interessant is voor industriële bedrijven en organisaties

Bedrijven die gericht zijn op productie en logistiek hebben vaak grote ruimtes en grote installaties. Dat betekent dus ook grote ventilatie-installaties en dure machines om te vervangen.

Door te kiezen voor retrofitting zijn er flinke forse besparingen mogelijk.

2. Waarom vastgoedbeheerders kiezen voor retrofit

Vastgoedbeheerders die per 2023 aan energielabel C moeten voldoen? Die hebben doorgaans veel baat bij het retrofitten van bijvoorbeeld: ventilatie, verwarming en verlichting. Nu de eisen rondom energie-efficiëntie strenger worden en de maatschappelijke trend om te verduurzamen toeneemt heeft elke gebouweigenaar baat bij een beter energielabel.

Tip: De energieprestatie-indicator (labelklasse) moet gecommuniceerd worden bij commerciele verkoop. De concurrentie op het gebied van duurzaam en energiezuinig bouwen groeit. Voor de eindklant heeft het dus een voordeel om in te zetten op een beter energielabel.

3. Waarom vastgoedbeheerders kiezen voor retrofit

Vastgoedbeheerders die per 2023 aan energielabel C moeten voldoen. Zij hebben doorgaans veel baat bij het retrofitten van bijvoorbeeld: ventilatie, verwarming en verlichting. Nu de eisen rondom energie-efficiëntie strenger worden en de maatschappelijke trend om te verduurzamen toeneemt heeft elke gebouweigenaar baat bij een beter energielabel.

Tip: De energieprestatie-indicator (labelklasse) moet gecommuniceerd worden bij commerciele verkoop. De concurrentie op het gebied van duurzaam en energiezuinig bouwen groeit. Voor de eindklant heeft het dus een voordeel om in te zetten op een beter energielabel.

4. Waarom projectontwikkelaars en adviseurs meer willen weten over retrofit

Eindklanten en de overheid hebben hoge eisen als het aankomt op verduurzamen en energie-efficientie. Zorgen dat een bouwproject aan alle eisen en wensen voldoen rondom energiezuinig te voldoen binnen budget? Dat is vaak een flinke uitdaging of zelfs onmogelijk. Retrofitten van bestaande installaties is in dergelijke gevallen vaak een uitkomst.

De intiele kosten gaan flink omlaag omdat er geen nieuwe installaties aangeschaft hoeven te worden, maar veel doelen kunnen alsnog behaald worden.

Let op: gaat het specifiek om voertuigen of machines die bijvoorbeeld meer features moeten krijgen of veel meer aan moeten kunnen? Dan kan het zijn dat nieuwe installaties een must zijn.

5. Waarom retrofit interessant is voor facility managers en technische diensten

De technische dienst en facility manager zorgen samen dat de operatie zo goed mogelijk door kan blijven gaan. Retrofitten past perfect binnen dit plaatje omdat het voor minder verstoringen in de continuïteit van de bedrijfsvoering zorgt. Zeker vergeleken met nieuwe installaties plaatsen.

Een retrofit past meestal beter binnen het budget voor de plannen om te verduurzamen die ontwikkeld en uitgevoerd moeten worden op de korte(re) termijn.

Kies voor retrofit wanneer de bestaande installaties goed functioneren, nog steeds passen bij de bedrijfsdoelen, maar achterlopen op het gebied van energie-efficiëntie.

Als stelregel geldt: voor jongere installaties (minder dan 15 jaar) is retrofit vaak de meest kosteneffectieve oplossing. Met name wanneer enkel de aandrijving en besturing vervangen moeten worden.

Wel of niet retrofitten? Dat verschil per situatie. Hieronder geven we de algemene aanbevelingen.

Retrofit is de beste keuze in deze situaties:

• De bestaande luchtbehandelingskast of ventilatie-unit verkeerd structureel nog in goede staat, maar is niet energie-zuinig
• Het kanaalwerk voldoet aan de huidige normen
• De installatie is jonger dan 15 a 20 jaar
• Minimale bedrijfsonderbreking zijn matig of sterk gewenst
• Het budget is beperkt, maar energie besparen is wel nodig
• Snelle ROI gewenst (terugverdientijd binnen 2-3 jaar)

Kiezen voor retrofit is niet altijd de beste keuze. Bekijk hieronder in welke situaties een nieuwe installatie vaak een betere keus is.

Nieuwe installatie overwegen bij:

• Structurele gebreken aan de bestaande installatie
• Verouderd kanaalwerk dat niet meer voldoet aan de huidige eisen
• Ingrijpende verbouwing of renovatie staat al gepland
• Capaciteit van huidige systeem is ontoereikend
• Installaties ouder dan 20 jaar

Nieuwe installatie overwegen bij:

• Structurele gebreken aan de bestaande installatie
• Verouderd kanaalwerk dat niet meer voldoet aan de huidige eisen
• Ingrijpende verbouwing of renovatie staat al gepland
• Capaciteit van huidige systeem is ontoereikend
• Installaties ouder dan 20 jaar

Bij retrofit moet de bestaande installatie goed geanalyseerd worden. Technische compatibiliteit, beschikbare ruimte en de staat van het kanaalwerk? Dat bepaalt of een retrofit of juist een nieuwe installaties de beste keus is voor een project.

Check op technisch gebied:

• Compatibiliteit: Controleer of nieuwe componenten passen in de bestaande behuizing. (Smalle LBK? Bekijk dan bijvoorbeeld de optie voor een fangrid)
• Elektrische aansluitingen: Vaak moet de elektrische infrastructuur aangepast worden voor EC-motoren (is een modifactie genoeg? Of is er volledig nieuwe bedrading nodig door een veel hogere stroombehoefte?)
• Luchtdebieten: Zorg dat de nieuwe componenten dezelfde of betere prestaties leveren
• Regelingen: Moderne EC-ventilatoren vereisen andere aansturing dan traditionele AC-motoren (check daarom de compatibiliteit met de andere sytemen)

Technisch haalbaar? Top! Tijd voor de volgende stap. In een project moet het (voor de eindklant) haalbaar zijn om de implementatie te laten uitvoeren. Let daarom op onderstaande punten.

Praktische overwegingen:

• Minimale bedrijfsonderbreking: Plan werkzaamheden waar mogelijk buiten kantooruren
• Fasering: Bij grote projecten kan gefaseerd retrofitten een uitkomst bieden
• Certificering: Zorg voor de juiste certificaten en keurmerken na een retrofit
• Garanties: Afnemer? Vraag naar garantievoorwaarden op de retrofit-oplossing.

Stap 1: Inventarisatie en analyse

Beveel nooit een retrofit aan voor deze stap doorlopen is. Heeft een nieuwe installatie de voorkeur heeft of is deze noodzakelijk? Dan heeft de rest van het plan namelijk geen bestaansrecht.

• Inspecteer de huidige installatie en prestatiemeting
• Breng het energieverbruik van instalalties in kaart
• Bepaal het verbeterpotentieel
• Stel een quick scan rapport op

Voor welke installaties leent retrofit zich?

Houd binnen een audit extra rekening met onderstaande installaties. Deze lenen zich vaak het best voor een retrofit.

Ventilatie-installaties:

• Luchtbehandelingskasten (LBK)
• Afzuiginstallaties
• Procesventilatie
• Parkeergarageventilatie
• WTW-installaties

Andere installaties:

• Verlichtingssystemen (LED-retrofit)
• Pompsystemen
• Koelinstallaties
• Compressoren
• Transportbanden

Stap 2: Technisch ontwerp

Is retroffiting de beste optie? Stel dan vast of het project technisch haalbaar en financieel rendabel.

• Selectie van nieuwe componenten (bijv. EC-ventilatoren)
• Berekening verwachte energiebesparing
• ROI-berekening en terugverdientijd
• Definitief retrofit-plan

Handige technische informatie als het gaat om EC ventilatie:

• Energiebesparing: Tot 70% bij deellast, 10% bij vollast
• Stille werking: Geen snaaroverbrenging, minder trillingen
• Lange levensduur: Geen slijtage van snaren of poelies
• Precisie regeling: Traploos regelbaar van 0-100%
• Compacte bouw: Direct aangedreven, dus ruimtebesparing

Technische specificaties:

• IE4 en IE5 motoren beschikbaar
• Geïntegreerde frequentieregelaar
• 0-10V of Modbus aansturing
• Plug-and-play installatie
• Geschikt voor BMS-integratie

Stap 3: Offerte en besluitvorming

Breng de offerte uit. Zorg dat de voordelen en besparingen duidelijk zichtbaar zijn.

Tip: Gebruik naast de offerte een a/b uitwerking (retrofitten versus nieuwe installaties) en laat de bespaarde kosten zien.

• Gedetailleerde kostenraming
• Vergelijking met nieuwe installatie
• Presentatie business case aan beslissers
• Go/no-go beslissing

Stap 4: Uitvoering

Akkoord gekrgen? Tijd voor de uitvoering. Zorg voor een goede planning zodat de eindklant zo min mogelijk last ervaart van de implementatie.

• Planning minimale bedrijfsonderbreking
• Demontage oude componenten
• Installatie nieuwe EC-technologie
• Aanpassing besturingssystemen

Belangrijke aandachtspunten:

• Kies een installateur met ervaring in retrofit projecten
• Vraag referenties van vergelijkbare projecten
• Zorg voor goede toegankelijkheid installatie
• Plan werkzaamheden buiten bedrijfstijden

We helpen u indien gewenst graag op weg.

Stap 5: Inbedrijfstelling

Sta bij deze stap goed stil. In veel gevallen is er op dit moment meer data beschikbaar of kan deze vergeleken worden met oude data. Stel vast of installaties presteren naar verwachting.

• Testen en inregelen
• Prestatiemeting na retrofit
• Instructie gebruikers
• Oplevering met garantiecertificaten

Stap 6: Monitoring en optimalisatie

Meer data betekent betere analyses kunnen maken. Onderhoud beter / preventief kunnen plannen zodat alle systemen optimaal blijven presteren én renderen. Maak hier gebruik van of adviseer de klant over de mogelijkheden.

• Continue monitoring energieverbruik
• Periodiek onderhoud
• Finetuning waar nodig
• Rapportage besparingen

Retrofit kost gemiddeld 30-50% ten opzichte van een complete vervanging van een installatie. De terugverdientijd varieert bij bijvoorbeeld verlichting of ventilatie kan deze al 2-3 jaar zijn en soms zelfs sneller.

Terugverdientijd berekenen:

• Jaarlijkse energiebesparing: 50-70% op ventilatiekosten
• Extra besparingen door lager onderhoud: 20-30%
• Hogere restwaarde van bestaande installaties

Verduurzamen doen we samen als maatschappij. Terwijl de eisen strenger worden rondom duurzaamheid zijn er gelukkig ook compensaties beschikbaar uit verschillende overheidspotjes om eraan te voldoen.

Daarom loont het om hiervan op de hoogte te zijn. Als inkoopmanager kunnen EIA-voordelen bijvoorbeeld de benodigde investering flink verlagen, waardoor de terugverdientijd verandert in maanden in plaats van jaren.

Daardoor wordt investeren in EC technologie en andere retrofit upgrades vaak een no-brainer.

Het doel van een retrofit is vaak energie-zuinigheid bevorderen. Maak daarom voor (voor de eindklant) inzichtelijk wat het kWh verbruik in de voor en na situatie is. Vergelijk deze met de baseline en blijf deze monitoren via het BMS (Building Management System).

Best practice is de monitoring te koppelen aan de financiële KPI's. Denk hierbij aan:

• Maandelijkse energiekosten
• Onderhoudskosten
• Werkelijke vs. berekende ROI
• Terugverdientijd

Hoe te meten?

Maak hiervoor gebruik van:

• Ingebouwde EC-motor monitoring
• BMS-koppeling
• Cloud-based monitoring platforms
• Periodieke rapportages

Wees naast het financiele plaatje ook alert op de andere prestatie indicatoren en het effect op comfort.

Prestatie-indicatoren:

• Luchtdebieten per ventilator
• Drukopbouw in het systeem
• Temperaturen en vochtigheid
• Geluidsniveau

Comfort-meting:

• CO2-niveaus in ruimtes
• Temperatuurverdeling
• Klachtenregistratie
• Gebruikerstevredenheid

Deel dit artikel op: